Öğrenme eylemi çok sayıda unsurun etkisi altındadır. Öğrenme sırasında öğrenen ve öğrenilenin durumu, öğrenme sürecini yakından etkilemektedir. Öğrenmeyi etkileyen faktörler arasında ilk olarak öğrenen kişinin durumu yer almaktadır. Öğrenen kişinin; öğrenme için biyolojik olarak hazır olması, yaş ve zeka açısından olgunlaşması, genel uyarılmışlık durumuna gelmesi, motivasyon ve yaşanmışlık durumuna erişmesi süreci verimli hale getirir.
Öğrenme eylemi, insanın doğumundan ölümüne kadar devam etmektedir. Bu nedenle öğrenme sürecini daha verimli hale getiren unsurların üzerinde durmakta fayda vardır. Bireyin olgunlaşması sonucunda öğrenme süreci daha hızlı ve etkili halde gerçekleşebilir. Olgunlaşma, yaş ve zeka gelişimi ile yakından ilişkilidir.
Bu ifade, yaş ilerledikçe her zaman için öğrenme yeteneğinin daha iyi hale geleceği anlamına gelmemektedir. Çünkü yaş ilerlese dahi, öğrenmenin her zaman için daha efektif gerçekleşmediğine dair çok sayıda çalışma yer almaktadır.
Öğrenenle İlgili Faktörler Nasıl Kontrol Edilebilir?
Beyinde öğrenmeyi etkileyen faktörler çevre ile de oldukça alakalıdır. Bireyin yaşadığı çevre, yaşam boyunca beyin gelişiminde etkilidir. Sağlıklı öğrenme ortamları, bireyin çevresinin, öğrenmeye elverişli olduğunu anlatmaktadır. Birey için öğrenme sürecinde gerekli olan şartları sağlayan, yeterli beslenmeye imkan tanıyan ve güvenli sayılan ortamlar sağlıklı çevreyi oluşturmaktadır.
Öğrenmeyle ilgili bir diğer önemli faktör de duygulardır. Bireyin sahip olduğu duygular, yaşamı boyunca hayatını etkisi altına almaktadır. İnsanın yaşadığı her olay, duygu ve düşüncelerin birbirine bağlanmasına neden olmaktadır. Bu durumun faydalı bir sonucu olarak, beyindeki bilgiler sınıflandırılmaktadır. Öğrenmeyi ETKİLEYEN çevresel Faktörler kadar duyguların önemi de göz ardı edilmemelidir.
Öğrenme Eyleminde Dikkat Unsuru Ne Kadar Önemlidir?
Öğrenme eyleminde dikkat unsuru, bilinçli öğrenmenin olmazsa olmazıdır. Çünkü bir şeyin anlaşılması ve öğrenilmesi için bireyin dikkatini ona yöneltmesi gerekmektedir. Dikkat kavramı çerçevesinde, belirli bir olayın ya da nesnenin üzerinde belirli bir süre düşünülmektedir. Öğrenilen bir bilginin hatırlanması sürecinde de ‘dikkat’ unsuru etkilidir.
Öğrenilecek Olan Şeyin Taşıması Gereken Özellikler Nelerdir?
Öğrenmeyi etkileyen faktörler arasında öğrenilecek konunun özellikleri de yer almaktadır. Bir konu ne kadar anlamlı bir yapıya sahipse, öğrenilmesi daha kolay olacaktır. Ayrıca, konuyu öğrenmek isteyen kişinin, konuyla olan ilgisi de öğrenme sürecine etki etmektedir. Çünkü bir konuya ilgi duyan kişi, bilgiyi öğrenmek için daha fazla dikkat ve gayret gösterecektir.
Öğrenilecek konunun, kişinin sahip olduğu biyolojik özelliklere uygun olması gerekmektedir. Yani olgunlaşma düzeyi ile öğrenilecek konu uyumlu olmalıdır. Kişinin sahip olduğu öğrenme kapasitesi, bilginin uzunluğundan da etkilenmektedir. Konular yeterli uzunlukta olursa öğrenilmesi daha pratik olacaktır.
Öğrenmeyi Etkileyen Faktörler: Öğrenme Yöntemleri Nasıl Olmalıdır?
Öğrenmeyi ETKİLEYEN iç koşullar kadar öğrenme yöntemlerinin nasıl olduğu da öğrenmeyi etkilemektedir. Bu anlamda, ara vererek öğrenmeye çabalamak, uzun süreli öğrenme eylemlerinden daha faydalıdır. Bir konu öğrenildiğinde yeterli düzeyde tekrarı gerekmektedir. Tekrar, bilginin unutulmaması adına gereklidir. Ancak tekrarın sayısı da hatırlama ve öğrenme için optimal düzeyde olmalıdır. Aksi durumda, gereksiz miktarda yapılan tekrarlar öğrenmeye önemli etkide bulunmamaktadır.
Uzun konuların öğrenilmesi, kısa konuların öğrenilmesinden daha zor olabilir. Böyle durumlarda uzun konular parçalara bölünebilir. Öğrenme sürecinde, geri bildirim almak da motivasyonu artırıcı bir unsurdur.
Geri bildirim, öğrenme sürecinin sonucundan kişinin haberdar olmasıdır. Öğrenme süreci sonunda kişinin elde ettiği pozitif sonuçlar, güdülenmeyi artırmaktadır.
Öğrenmeyi Etkileyen Faktörler Arasında Motivasyon Ne Kadar Önemli?
Motivasyon, öğrenme eylemi için istekli olmak ve bu isteği gerçekleştirmek için gerekli olan enerjiye sahip olmaktır. Öğrenme eyleminde motivasyonu sağlamak için ödül vermek ve ceza uygulamak etkili sonuçlar sağlar. Bununla birlikte; bir ortamda bireyler arasında rekabet varsa bu durum motivasyonu artırabilmektedir.
Öğrenmeyi etkileyen faktörler arasında mevcut psikolojik durum da bulunmaktadır. Aslında bu kavram, duygu unsuruyla yakından ilişkilidir. Psikolojik durumu sağlıklı olan bireylerin öğrenme süreçleri daha verimli olmaktadır.
Öğrenme sürecinde ‘transfer’ kavramı da dikkate alınmalıdır. Bu kavram, bireyin önceki bilgileri ile yeni bilgileri arasındaki etkileşimi yansıtmaktadır. Eğer önceden bilinenler yeni bilgilerin öğrenme sürecini etkiliyorsa bu durum pozitif transfer olarak adlandırılmaktadır.
Olumsuz yani negatif transfer, önceki bilgiler nedeniyle yeni bilgilerin zor öğrenilmesine yol açabilir. Öğrenme sürecinde eskiden edinilen davranış kalıpları yeni geliştirilen davranışları da olumsuz olarak etkileyebilir.
Öğrenmeyi etkileyen faktörler hakkında detaylı bilgi almak için Eric Jensen ve Liesl Mcconchie tarafından kaleme alınan Beyin Temelli Öğrenme kitabına Google Books üzerinden ulaşabilirsiniz. İlgi çekici yayınlara ulaşmak için de aba Yayın resmi internet sitesini ziyaret edebilirsiniz.
