Ergenlik döneminde, ergenlerin kendi çevreleri dikkate alınması gerekenler arasında yer almaktadır. Çünkü ergenin çevresi, kendisinin psikolojik ve bedensel sağlığını tehlikeye sokabilecek çeşitli etkenlerle sarılmış durumdadır. Ergenlikte bağımlılık durumları tehlikeli çevrenin getirdiği olumsuz durumlar arasında bulunmaktadır. Medyadan alınan bazı mesajlar, olumsuz akran baskısı ve ailevi sorunlar gençleri sigara ve alkol kullanımına yönlendirmektedir.
Ayrıca olumsuz mesajlar ve durumlar gençlerde bağımlılıkların meydana gelmesine yol açabilmektedir. Gelişmiş ülkelerde son yıllarda önemli bir problem olan bağımlılık, ülkemizde de önemli bir sorun haline gelmeye başlamıştır. Yapılan araştırmalara göre, lise öğrencileri arasında sigara ve alkol kullanımının çok ciddi boyutlarda olduğu görülmektedir.
Ergenlikte Bağımlılık Durumları Neden Önemli?
Avrupa Birliği tarafından yayımlanan 2019 raporuna göre ergenlikte bağımlılık durumları ülkemizde gençlerdeki ölüm oranlarını artırmaktadır. Ülkemizde son yıllarda ele geçirilen madde sayısının arttığı görülmektedir. Adalet Bakanlığı verilerine göre 2011 yılında aşırı doza bağlı gerçekleşen ölüm sayısı 105 iken bu sayı 2017’de 941’e yükselmiştir. Bu anlamda, özellikle genç yaştaki ölümler dikkat çekicidir.
Alışkanlık ve bağımlılığa yol açan maddeler çok değişik biçimlerde gençler tarafından alınabilmektedir. Bunlar sıvı ya da katı halde yutulabilir, duman halde içe çekilebilir, cilt altı, adale içi ya da damara iğne yoluyla tüketilebilmektedir. Bağımlılık kavramı, biraz daha süreklilik arz eden bir durumu anlatmaktadır.
Bağımlılık Nasıl Oluşur?
Ergenlikte bağımlılık, kişinin belirli bir maddeyi, belirli bir süre kullandıktan sonra o maddeyi yardım almaksızın bırakamaması durumu olarak açıklanabilir. Bağımlılık; fizyolojik, psikolojik ya da her ikisinin bir arada bulunması ile ortaya çıkmaktadır. Fizyolojik bağımlılık durumunda birey maddeyi almadığı ya da yeterli miktarda tüketmediği zamanlarda yoksunluk kendini göstermektedir.
Sinir sistemi hücrelerinin işlevlerine devam etmesi için bu maddenin bağımlı tarafından alınması gerekmektedir. Aksi durumda yani yoksunluk halinde alınan maddeye göre değişebilen; kaslarda ağrı, mide ağrısı, titreme, ateş, bulantı, kusma, ishal, göz ve burun akıntısı, terleme ve uykusuzluk gibi durumlar ortaya çıkmaktadır.
Ergenlikte bağımlılık durumları hakkında detaylı bilgi almak için Editör Ayşen Bulut öncülüğünde hazırlanan aba Yayın tarafından satışa sunulan Öğretmen ve Öğretmen Adayları İçin Cinsel Sağlık Bilgileri Eğitimi kitabına Google Books’tan ulaşabilirsiniz. Benzer kitaplara erişmek için de aba Yayın resmi internet sitesini takip edebilirsiniz.
