Sayıların doğru bir şekilde öğrenilmesi, matematiğin öğrenilmesinde etkili olmaktadır. Sayıların hangi kelime kökleri ile öğretildiği dahi sürece etki etmektedir. Dil yapısı nedeniyle her ülke sayıları öğretirken kullanılan kelime kökleri farklı olmaktadır. Ülkeler arasında zaman zaman yapılan matematik değerlendirmelerinin sonuçları önemlidir.

Sonuçlara göz atıldığında Amerika’daki öğrencilerin, Asya’daki öğrencilere nazaran daha başarısız bir sıralamaya sahip oldukları görülmektedir. Bu duruma yönelik olarak Amerika tarafından pek çok çalışma yapıldığı bilinmektedir. Sınıf öğretiminde yaşanan farklılıkların yanı sıra müfredattaki değişikler bu duruma yol açan önemli unsurlardır. Ancak duruma asıl neden olan faktör, farklı kültürlerin sayıları öğretirken kullandıkları kelimelere bağlı olmaktadır.

Dil Yapısı Sayıları Öğrenmede Neden Etkili?

Belirli sayıyı ezberlemeye çalıştığınızda konuştuğunuz dilin dahi bu sürece etki ettiğini bilmelisiniz. Anadiliniz İngilizce ise ve ezber yapmak için 2 saniyelik bir süre verildiyse, bir Çinliye göre sayılardan daha azını hatırlayacaksınız demektir. Bu durum tamamen dilin mevcut yapısı ile ilgilidir. Dil yapısı, sayıları öğrenme konusunda bir Çinliye daha çok yardımcı olmaktadır. Bir sayı dizisini yüksek sesle okuduğunuzda 2 saniyelik anlık hafızada bu sayılar yer edinmeye çalışmaktadır.

Anlık bellekte sayıların döngüsel olarak belirli aralıklarla tekrar edilmesi gerekmektedir. İnsan hafızası iki saniyeden kısa sürede söylenebileceklerle sınırlı olan bir yapıya sahiptir. Çin dilinde rakamlar çok kısadır. Rakamların çoğu, saniyenin dörtte birinden daha kısa sürede okunabilmektedir. İngilizce rakamları okumak ise saniyenin üçte birinde ancak mümkün olmaktadır. Bu fark insanlar için önemli sayılmasa da araştırmacılar için son derece önemlidir. Konu hakkında pek çok araştırma yapılmıştır. Yapılan çalışmalara göre belirli bir dilde sayıların telaffuzu için gereken zamanla konuşmacıların sayıları hafızada tutma süresi arasında bir ilişki bulunmaktadır.

Yapılan araştırmalar, sayıların biyolojik olarak kodlanmasının iki kültürde farklılık gösterebileceğine dair iddiaları gündeme getirmektedir. Çünkü diller birbirlerinden çok farklı yazılmaktadır. Bu durum sayıların birbirinden farklı görsel okuma deneyimleriyle sonuçlanmaktadır. Çin dil yapısı mevcut yapısı sayesinde çocuklar sayılarla ilgili olan kavramları, diğer dilleri konuşan çocuklara göre daha kolay bir şekilde kavramakta ve uygulamaktadırlar. Çin kültüründe yer alan sayısal paternlerde bulunan tutarlılıklar çocukların sayısal kavramları öğrenmelerini kolaylaştırmaktadır.

Asya’daki Rakamlar Neden Daha Kolay Öğreniliyor?

Çin ve Japonya’daki çocuklar dilin yapısı sayesinde rakamları oldukça kısa sürede öğrenebilmektedir. Çalışan belleğin kapasitesinde biyolojik bir sınır bulunmaktadır. Bu sınır, kültür ve eğitimden ciddi anlamda etkilenmektedir. Çin ve Japonya’daki rakamların daha özlü ve kısa olmaları Batı rakamlarına göre çok daha kolay bir şekilde öğrenilmelerini sağlamaktadır.

Yetişkinler için sayıları hafızada daha uzun sürede tutmak için bazı tüyolar bulunmaktadır. Bu tüyolar gençlere de anlatılabilir. Bu sayede gençlerin hafızaları, sayıları daha kolay bir şekilde tutabilecek hale gelebilir. Rakamlardaki hece sayısını azaltmak, ezber yapmanın kolaylaşmasına neden olmaktadır. İşte farklı kültürlerdeki dil yapısı, sayıların hece farklı nedeniyle öğrenilme düzeyini doğrudan etkilemektedir.

• Rakamları ezberlerken sayıları en az hece kullanarak okumak gerekmektedir,
• Rakamlar gruplara ayrılmalıdır. Rakamların gruplar halinde okunması faydalı bir stratejidir,
• Tanınan numaralarla ezberlenmesi gereken numaralar bağdaştırılabilir.

5 basamaklı bir sayıyı ondalık sisteme göre okumak, sayının hece sayısını artıracaktır. Bu durum anlık hafızanın sahip olduğu kapasiteye uygun düşmeyecektir. Bu nedenle 5 basamaklı sayıyı ondalık sisteme göre okumak yerine, hece sayısını azaltmaya yönelik olarak sayının rakamlarını tek tek okumak akılda kalıcılığını kolaylaştıracaktır. Bu yöntemi denediğinizde ne kadar faydalı sonuçlar aldığınıza kısa sürede tanık olacaksınız.

İngilizce Kelimeler Aritmetik Öğrenmeyi Zorlaştırır mı?

Dil yapısı nedeniyle İngilizce sayı kelimelerinde çok sayıda tutarsızlık olduğu görülmektedir. On sayısı için birbirine benzer üç farklı form bulunmaktadır. Bunlar; ten, teen, ty’dir. On bir ve on iki sayıları hiçbir kelime formuna uygun düşmemektedir. 13 ve 19’a kadar olan sayılar da arkasında on rakamı kullanılarak ifade edilmektedir. Çin ve Japon dilinde bu konuda çok ciddi anlamda bir basitlik hakimdir. Sayı sözdizimlerinin öğrenilmesi ve hatırlanması kolay olmakla kalmaz, aynı zamanda ondalık yapıyı harika bir şekilde yansıtır. İngilizce sözdizimi ise bunu yansıtmamaktadır.

Dil yapısı ve etkileri hakkında daha detaylı bilgi almak için David A.Sousa tarafından yazılan Beyin Matematiği Nasıl Öğrenir? kitabına Google Books üzerinden ulaşabilirsiniz. Benzer kitaplara ulaşmak için aba Yayın internet sitesini ziyaret edebilirsiniz. Güncel konularda hazırlanmış videolara erişmek için kitabın editörü olan Doç. Dr. Gamze Sart’ın YouTube kanalını takip edebilirsiniz.