Yapılan araştırmalara göre çocuklar birinci sınıfa kadar iki basamaklı toplama ve çıkarma işlemlerini anlayabilmektedir. Bu dönemde çocukların matematiksel düşünce gelişimi oldukça önemlidir. Matematiğe dayalı bir düşünce sistemi üst biliş ile birlikte nicel ve uzamsal kavramları da içermektedir. Bu düşünce sistemi bir şeyi neden yaptığınızı ve daha doğrusu ne yaptığınızı da düşünmenizi sağlamaktadır.

Bu konu düşünüldüğünde gerekli olan düzeltmeler de peşi sıra yapılabilir. Matematik alanında yeterli bir düzeyde olup olmadığımız birkaç kavramın birlikte gerçekleşmesiyle anlaşılmaktadır. Bunlar; bilgi, beceri, muhakeme, yöntem, kavrama ve uygulamadan meydana gelmektedir. Öğretim söz konusu olduğunda başka kavramlar gündeme gelmektedir. Bunlar ise; beceri, bilgi, performans kavramlarıdır. Yani öğrencilerin bildikleri ve yapabildikleridir.

Matematiksel Düşünce Sistemi Nasıl Gelişir?

Matematiksel düşünce sistemi gelişim aşamasında muhakeme ve derinsel anlayışın gelişmesi de oldukça önemlidir. Ancak uygulamada, matematik dersleri verilerek yalnızca beceri, bilgi ve performans odaklı bir yaklaşım sergilenmektedir. Akıl yürütme ve derinlemesine düşünce yapısı, matematiğin neden ve nasıl işlediğini kavramamıza yardımcı olmaktadır. Alınan eğitimlerde matematiğin bu kısmı üzerinde fazla zaman harcanmamaktadır.

Çocuklar tarafından ortaya koyulan matematiksel bilgi ve üst düzey performans hiçbir zaman kavrama eyleminin net bir göstergesi değildir. Derinlemesine bir öğrenme ve kavrama için veriler ve bilgiler arasında ‘neden, nasıl, ne’ ilişkisi kurulmalıdır. Derinlemesine öğrenme ve matematiği algılama eylemi gerçekleştikten sonra ise öğrenciler muhakemeye odaklanabilir. Yani sonraki aşama muhakemeye dayalıdır.

Küçük Yaştaki Çocuklar Matematiksel Muhakeme Yapabilir mi?

Küçük çocukların sahip oldukları beyinlerinin akıl yürütme eylemi için geliştiği söylenebilir. Ancak akıl yürütme sırasında kullanılan tekniğin ne olduğu da burada önemlidir. Çocuklar 6 yaşına geldiklerinde somut nesneler aracılığı ile tümdengelimli bir akıl yürütme yapabilir. Çocuk bu yaşta soyut muhakeme de yapabilir ancak somut muhakemeye göre biraz daha zor gerçekleştirilebilmektedir.

Bunun için beynin ön loblarının gelişmesi gerekmektedir. Bu gelişim de zamanla olan bir durumdur. Çocuğun yaşı ilerledikçe ve ergenliğe eriştikçe soyut muhakeme yeteneği daha da gelişir. Çocukların somut düşünme yetilerinin yanı sıra soyut düşünme yetileri geliştirilmelidir. Bu durum matematiksel düşünce gelişimi için de faydalı sonuçlar sağlayacaktır.

David A.Sousa tarafından yazılan ve Aba Yayın tarafından sunulan ‘Beyin Matematiği Nasıl Öğrenir?’ kitabına ulaşmak için Google Play Store’u ziyaret edebilirsiniz. Pek çok konu hakkında bilgilendirici videolara erişmek için Doç. Dr. Gamze Sart’ın YouTube kanalına abone olabilirsiniz.