Öğrenme kavramı gerçekten de ilgi çekici bir kavramdır. Bu kavramı etkileyen çok sayıda unsur bulunmaktadır. Öğrenmeyi etkileyen unsurlar arasında duyularımız da oldukça işlevseldir. Öyle ki yapılan araştırmalar göstermiştir ki sahip olduğumuz 5 duyumuzdan daha fazlasına sahip durumdayız.
Çünkü bazı araştırmacılar 20’ye kadar farklı duyuya sahip olduğumuzu iddia etmektedir. Duyularımız beynimize çok ciddi uyarıcılar göndermektedir. İşte bu nedenle duyularımız öğrenme ile oldukça ilişkili bir durumdadır. Peki bu durumda, aynı anda çok sayıda uyarıcı olduğunda ne olmaktadır?
Öğrenmeyi Etkileyen Unsurlar: Birden Fazla Duyunun Çalışması
Bir olayın ya da bir etkinin birden fazla duyumuza hitap etmesi durumunda beyin yalnızca bir girdiye bilinçli olarak dikkat etmektedir. Örneğin bir filmi izlerken filmde çalan müziği kolay bir şekilde fark etmek mümkün olmayabilir. Ancak öğrenmeyi etkileyen unsurlar arasında duyulara yönelik girdilerin şiddeti de etken olmaktadır.
Ayrıca herhangi bir duyuya çılgınca dikkat edebilsek de karşı taraftan gelen duyusal bilginin pek çoğu bilinçsiz bir şekilde beyne işlenmektedir. Tek seferde birden fazla duyuya odaklanarak uyarıcılardan gelen bilgiyi işleyebilecek kapasitede bir beyne sahip değiliz.
Bilinçsiz Kayıtlar Neden Oluşmaktadır?
Birden çok sayıda duyuya yönelik olan uyarıcılar bilinçsiz bir şekilde işlendiğinden farkında olmadan beyinde kayıtlar gerçekleşmektedir. Alınan pek çok duyusal girdiler bilinçsiz olarak beyinde yer edinmektedir. İnsanlar duyuları sayesinde dış dünyayı ve kendilerini algılayabilmektedir. Duyusal girdilerin pek çoğunun öğrenme üzerinde etkisi bulunmaktadır. Bu nedenle duyular öğretmenler için önemlidir.
Öğrenmeyi Etkileyen Unsurlar: Okuma Deneyi
Duyuların öğrenme üzerindeki etkisine yönelik olarak pek çok çalışma yapılmıştır. Bunlardan bir tanesi de okuma deneyi ile gerçekleştirilmiştir. Deney için iki farklı grup oluşturulmuştur. İlk grup bir metni ekrandan parmağı ile takip ederek okumuştur. Diğer grup ise ekrana dokunmadan metni okumuşlardır. Sonuç olarak; ekrana dokunarak okuyanların okuma hızlarının daha fazla olduğu tespit edilmiştir.
Öğrenme İle Koku Alma Duyusu
Öğrenmeyi etkileyen bir diğer duyu da koku alma ile ilgilidir. Lavanta, papatya ve gül kokusunun beyne farklı etkileri bulunmaktadır. Örnek olarak; lavanta kokusunun stresi azaltarak uyku kalitesini artırdığı söylenebilir.
Öğrenmeyi etkileyen unsurlar arasında duyuların önemi oldukça fazladır. Konu hakkında detaylı bilgi almak için Eric Jensen ve Liesl Mcconchie tarafından yazılan Beyin Temelli Öğrenme: Yaşam Boyu Öğrenme Sürecinde Öğrenciler Aslında Nasıl Öğrenir? kitabına Google Books üzerinden ulaşabilirsiniz. İlgi çekici kitaplara ulaşmak için de aba Yayın resmi internet sitesini ziyaret edebilirsiniz.
