Anlamlı öğrenme şekli geliştirme adına beynin dış dünyada gelişen kuralları kabul etmesi ve uygulaması şeklinde oluşan duruma beyin uyumlu öğrenme denmektedir. Beyin tarafından algılanan ve öğrenilen tüm bu kurallar zihinde örgütlenerek günlük yaşamda kendini göstermektedir. Bilindiği gibi beynin işlevi çevrede algıladığı her şeyi öğrenmektir. Çünkü beyin yaratılış gereği sürekli öğrenme olgusuyla hareket etmektedir. Beynin öğrenme serüveni bitmez ve tükenmez. Beyin öğrenme kapasitesine her zaman sahiptir ve geliştirmek bireyin direncine bağlıdır.
Beyin tamamıyla sinir hücrelerinden oluşmakta ve bu sinir ağları sayesinde öğrenme gerçekleşmektedir. Yeni bilgilerin öğrenilmesi, geçmişte öğrenilen bilgilerin hatırlanması ve daha önce elde edilmiş bilgilerin geri çağrılmasının hepsi sinir ağları sayesinde yapılmaktadır. Beyin ne kadar çok aktif tutulursa o kadar çok kuvvetlenir. Beyin hücreleri etkileşim içerisinde oldukça güçlenir diğer durumlarda ise ölür. Beynin gelişimi bu sinir bağlarının geliştirilmesi ile paraleldir. Hayatımız boyunca kazandığımız tecrübelerde beynimizi zinde tutmaktadır. Beynin sürekli uyarılması gelişimi açısından oldukça önemlidir.
Beyin Uyumlu Öğrenme İle Motivasyon Kazanma
Daha dünyaya gelmeden yani anne karnındayken beyin gelişimi başlamaktadır. Hem doğum öncesinde hem de doğum sonrasında yaşanan her türlü gelişme beyinin gelişim sürecini doğrudan etkilemektedir. Doğumdan sonra ise birey olarak hayatına devam eden bebek, zaman içerisinde yaş ilerledikçe kendi yanlışlarını ve doğrularını belirlemektedir. Özellikle çocuklar okul hayatına adım attıklarında gelişen beynin meyvelerinden faydalanmaya başlayacaktır. Bu süreçte okul hayatında en çok ihtiyaç duyulan kavram ise motivasyon sağlamadır.
Öğrenciler, araştıran, deneyim kazanan, tartışan ve gözlem yapan bireyler olduklarından her aşamada motivasyona ihtiyaç duymaktadırlar. Beyin uyumlu öğrenme öğretme-öğrenme sürecinde öğrenciyi merkeze koyarak hareket etmektedir. Etkili ve kalıcı öğrenme türlerinin en belirgin olanı budur. Etkili bir öğrenme ve öğretme çevresi oluşturabilmek için beyin araştırmalarında elde edilen bulgulardan yola çıkarak hareket edilmelidir. Bu öğrenme şekli gerek bireysel gerek grup halinde çalışmalarda öğrencilerin kendilerini güvende ve zinde hissetmelerini sağlamaktadır. Bu öğrenme çevresi sayesinde daha kalıcı ve etkili öğrenme şekli oluşturulmaktadır.
Geleneksel Öğretim ve Beyin Temelli Öğrenme
Geleneksel öğretim yöntemleri öğrencileri ezberci eğitime itmektedir. Beynin doğal gelişim sürecini görmezden gelen geleneksel öğretim yöntemi, öğrenilen bilgilerin çok çabuk unutulmasını da beraberinde getirmektedir. Ancak beyin temelli öğrenme şeklinde birey öğrenme sürecini daha anlamlı yaşar ve öğrendiği bilgileri yapılandırmayı becerir. Ayrıca bu öğrenme şekli bireylere sosyo-kültürel açıdan da yaklaşmaktadır. Çünkü beyin uyumlu öğrenme biçimi insanın beyin yapısını ve fonksiyonlarını temel alarak bütüncül bir şekilde ele almaktadır.
Öğrenmenin temel felsefesi, normal beyin hücreleri ile tutarlı öğrenme hedefine ulaşmaktır. Beyin birçok fonksiyonu aynı anda yürütme işlevi ile yaratılmıştır. Eğitimde ise beynin aynı anda çok yönlü işleyişi kullanılmaktadır. Öğrenciler duygu, düşünme, hayal kurma, öğrenme gibi işlevleri beyin sayesinde aynı zamanda yapabilmektedir. Öğrenme hayatın her döneminde olduğu için doğal bir süreçtir. Bu doğal sürecin zor ya da kolay olması öğrenme biçimlerine göre değişkenlik göstermektedir. Ayrıca uyku, beslenme, yaşam tarzı gibi durumlarda öğrenme sürecini yakından ilgilendirmektedir.
Yaşamsal bir yönelim olarak kendini gösteren beyin temelli öğrenme, insan beyni için oldukça önemlidir. Beyin çevreden gelen uyarıcılara anında cevap vermek için kendiliğinden hareket etme ihtiyacı duymaktadır. Daha önceden edinilmiş bilgilere ihtiyaç duyar ve öğrendiği anda bunları otomatikman kaydeder. Bu süreç tamamen beynin dış dünya tarafından uyarılmasıyla aktif bir hal almaktadır. Bu nedenle özellikle okullardaki derslerin dikkat çekici ve heyecan verici olması gerekmektedir. Beyin uyumlu öğrenme öğrencilerin meraklarını, yenilik ihtiyaçlarını, keşfetme duygularını ve tartışma isteklerini tahmin edebilme ayrıcalığına da sahip olmalıdır.
Beyin uyumlu öğrenme yöntemleri hakkında detaylı bilgi almak için Eric Jensen ve Liesl McConchie tarafından yazılan Beyin Temelli Öğrenme kitabına Google Books üzerinden ulaşabilirsiniz. Diğer konularda hazırlanan bilgilendirici kitaplara da aba Yayın internet sitesi üzerinden erişebilirsiniz.
