Hafif düzeyde otizm spektrum bozukluğu tek bir nedene bağlı değildir. Ortak bir semptom çekirdeğine bağlı olan birden fazla bozukluğun bir araya gelmesiyle oluşan spektrumdur. Otizmli her bir birey sosyal çevresinde meydana gelen etkileşimden ve iletişimden sorumlu değildir. Çünkü bu davranış kalıpları rahatsızlığın vermiş olduğu etkilerden ötürü kendini sorunlu şekilde göstermektedir. Fakat ortaya çıkan bu durumun semptomları kişiden kişiye göre büyük ölçüde değişiklik sergilemektedir. Aynı tanıya sahip iki kişide farklı davranışlar ve yetenekler söz konusu olabilir.
Otizmin birden fazla görülme şekli bulunmaktadır. Otizmli kişiler bu rahatsızlığı çok hafif, hafif, orta ve ağır semptomlar şeklinde geçirmektedir. Daha çocukluk yıllarında kendini gösteren ve yaygın bir şekilde görülen gelişimsel bozukluklara otizm denmektedir. Otizm tanısı ile karşı karşıya kişilerde en belirgin şekilde görülen rahatsızlıklar sosyal ilişkileri anlamlandırmada zorluk yaşanması, dil gelişiminde yaşanan aksaklıklar ve gecikmeler, duygusal ve duyusal tepkilere karşılık verememe ve zihinsel işlevlerde koordine olamama gibi durumlar sıralanabilir. Sayılan tüm bu durumların hepsi tek bir kişide olabileceği gibi yalnızca bir kaçı da olabilir.
Hafif Düzeyde Otizm Spektrum Bozukluğu Belirtileri Nelerdir?
Otizm rahatsızlığı bulunan kişiler genellikle çevreleriyle göz teması kuramazlar. Göz kontağı kurmaktan çekinirler ve gözlerini sürekli kaçırırlar. Bakma işlevi denense dahi bu çok kısa sürer ve hemen utanarak kendilerini geri çekerler. Yine bu kişilere isimleriyle hitap edildiğinde dönüp bakmazlar ve cevap vermezler. İçlerine kapanıktırlar ve istedikleri şeyi işaret diliyle yerine getiremezler. Herhangi bir nesneyi işaret edemezler.
Geçici otizm belirtileri arasında oyunlara gereken ilginin olmaması da yer almaktadır. Yaşıtlarının ilgiyle oynadıkları oyunlara gereken tepkiyi vermezler ve önemsemezler. Ayakta durduklarında genelde sallanma eğilimi gösterirler. Parmak uçlarında yürüme şeklinde hareket ederler. Oyuncak arabanın dönen tekerleklerine fazlasıyla ilgi duyarlar. Yaşıtlarına oranla çok fazla takıntılı davranışlar sergilerler. Çevresi tarafından kurulan cümleleri sürekli tekrar ederler. Konuşmalarında ise kendini belli eden gerilikler bulunmaktadır.
Otizm Spektrum Bozukluğu Çeşitleri Nelerdir?
Hafif düzeyde otizm spektrum bozukluğu teşhisi zor olan bozukluklar arasında yer almaktadır. Çünkü çoğu aileler bu durumun farkında olmamaktadır. Onlar açısından bu durum, çocuğun içine kapanık olması mı yoksa isteksiz mi olması şeklinde yorumlanabilir. Bu nedenle uzman eşliğinde bu durum değerlendirilmelidir. Tüm bu sorular ışığında uzmanlar tarafından belirlenmiş 3 tip otizm spektrum bozukluğu bulunmaktadır.
- Otizm: Bilinen klasik otizm şeklidir. Çoğu insan tarafından bilinen çeşidi ise budur. Otistik bozukluk gözlemlenen kişilerde genellikle dil becerileri gecikme göstermektedir. Sosyal çevreleriyle sorun yaşarlar ve iletişim konusunda fazlasıyla sıkıntı çekerler. Yaşıtlarına göre sıra dışı davranışlar sergilerler ve ilgi alanları diğerlerine göre oldukça farklıdır. Otistik bozukluğa sahip olan çoğu birey zihinsel engelli olarak değerlendirilmektedir.
- Aspenger Sendromu: Hafif düzeyde otizm spektrum bozukluğu olarak da adlandırılmaktadır. Kişilerde daha hafif otistik bozukluk belirtileri gözlemlenmektedir. Ancak yinede sosyal çevre ile iletişim kurmada zorluklar yaşanmaktadır. Yine farklı ilgi alanları ve sıra dışı halleri mevcuttur. Bunlar hafif şekilde kendini gösterir. En büyük fark ise; genellikle dil ve zihinsel engellilik durumları söz konusu değildir.
- Yaygın Gelişimsel Bozukluk: Bir diğer adı Atipik Otizm olan bu zihinsel engellilik durumu aynı zamanda PDD-NOS olarak da bilinmektedir. Otistik bozukluk semptomlarının bazılarına uyan ancak hepsine uymayan kişilerde görülür. Bu kişilerde otistik bozukluğu olanlara göre semptomlar daha az ve daha hafif atlatılmaktadır. Kişilerde yer alan belirtiler yalnızca sosyal çevreyle olan iletişimlerde eksiklik şeklinde kendini gösterir. Bu bozukluk türü de aslında hafif düzeyde otizm spektrum bozukluğu olarak değerlendirilebilir.
Hafif düzeyde otizm spektrum bozukluğu hakkında detaylı bilgi almak için Hayatta Kalma Rehberi: Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Çocuklar (ve Anne Babaları) İçin kitabına Google Books üzerinden ulaşabilirsiniz. Güncel kitaplara ulaşmak için de aba Yayın resmi internet sitesini ziyaret edebilirsiniz.
