Biyoteknoloji; hücre ve doku biyolojisi başta olmak üzere moleküler biyoloji ve genetik alanında az miktarda bulunan maddelerin elde edilmesi için icra edilen teknoloji olarak ifade edilmektedir. Biyoteknolojik çalışmalar genel anlamda genetik, fizyoloji ve biyokimya gibi alanlarda kendini göstermektedir. Bunun yanında yine bu teknolojik çalışmalar doğa bilimlerine ek olarak makine, elektrik-elektronik ve bilgisayar mühendisliği alanında da fazlasıyla kendini göstermektedir. Tüm bu mühendislik dallarından faydalanarak DNA teknolojisi üzerinde de çalışılmaktadır.
DNA teknolojisinden yararlanarak hayvan ve bitkilerde oluşan mikroorganizmaları geliştirme adına doğada bulunmayan ya da üretilemeyen yeni maddelerin elde edilmesinde biyoteknoloji uygulamaları önemli bir yere sahiptir. Kısaca anlatmak gerekirse biyoteknoloji; bitki, hayvan, insan hücrelerinde yer alan işlevlerin anlaşılması ve değiştirilmesi amacıyla ortaya koyulan teknik ve işlemleri ifade etmektedir. Özellikle biyoteknoloji tıp alanında da önemli gelişmeler göstermiştir. Bununla beraber yine hastalıkların teşhisinde ve tedavisinde de bu yöntem kullanılmaya başlanmıştır.
Biyoteknolojik çalışmalar sürecinin ilk hedefi insan hayatına kolaylık sağlamasıdır. İnsan hayatının kalitesinin artmasında önemli bir yere sahip olan bu çalışmalar ürünler üzerinden yapılmaktadır. En çok tıp alanında kendini gösteren bu çalışmalar, dünya pazarında özellikle ilaç alanında git gide artış göstermektedir. 2000’li yılların başında dünya ilaç pazarındaki payı %10 iken şimdilerde %20’lere dayanmaktadır. Ayrıca kimyasal olarak üretilen ürünlerin sayısı gittikçe azalmakta ve yerini biyoteknolojiye bırakmaktadır. Hatta birçok firma sitemlerinde değişikliğe giderek biyoteknoloji alanına girmek için kolları sıvamaktadır.
Çağımızda Yapılan Biyoteknolojik Çalışmalar
Günümüzde biyoteknolojinin kullanıldığı alanlar git gide artış göstermektedir. Her geçen gün kullanım alanının genişlediği ve hız kazandığı sektörler gelişme içerisinde yer almaktadır. Gelişim gösteren sektörler arasında sanayi bulunmaktadır. Bunun yanında yeni geliştirilen sebze ya da meyvenin üretiminde, omuriliğin ve insanlarda bulunan zararlı genlerin onarılmasında kullanılmaktadır. Biyoteknoloji örnekleri arasında tıbbi çalışmalarda yer almaktadır. Özellikle insanların sağlıklı bir yaşam sürmeleri için gerekli olan proteinlerin üretilmesinde ve kanser gibi ciddi hastalıkların teşhisinde ve tedavisinde de kullanılmaktadır.
Son yıllarda üzerinde çalışılan bir diğer alan ise tıbbi bitkilerin bu çalışmalarla üretilmesidir. Buna ek olarak organik atıkların bakterilerinden elde edilecek ürünlerde bu kapsam dahilindedir. Ayrıca hasar görmüş beyin hücrelerinin onarılmasında önemli adımlar atılmıştır. Yapılan tüm bu biyoteknolojik çalışmalar oluşabilecek salgın ve bulaşıcı hastalıkların önceden teşhis edilmesinde de önemli bir yere sahiptir. Bu sayede genetik hastalıklarda azalma gözlenmekte ve ölümcül hastalıklara karşı ilaçların yapılmasında türlü katkıları bulunmaktadır. İlaç üretiminin yanı sıra aşılama sektöründe de önemli hamleler ortaya konulmuştur.
Biyoteknolojik Yöntemler Nelerdir ve Sağlık Sektörüne Faydaları
Biyoteknolojik ilaçlar sayesinde insan vücudunda üretilen doğal proteinler ve hormonlar laboratuar ortamında geliştirilerek üretilmektedir. Özellikle pek çok hastalığın nedeninin ortaya konulmasında ve tedavi yöntemlerinin oluşturulmasında biyoteknolojik ürünler kullanılmaktadır. Bu ürünler, en çokta kanser hücrelerinin gen tedavisinde gelişme göstermiştir. Tedavinin amacında organlar ve dokular klonlanarak saklanmaktadır. Genetik hastalıkların en aza indirilmesinde ve önlenmesinde kök hücreler saklanmakta ve ilaçların gelişiminde kullanılmaktadır.
Biyolojik ilaçlar biyoteknolojik çalışmalar sonucunda elde edilmektedir. Biyolojik ilaçlar vücut tarafından üretilen proteinlerin yerini alarak etkinliğini göstermektedir. Son yıllarda sayısı git gide artan genetik hastalıkların tedavisinde bu ilaçlar kullanılmakta ve avantaj sağlamaktadır. Özellikle tıp alanında onkoloji ve enfeksiyon dallarında gelişim göstermiştir. Ancak yapılan çalışmalar sadece bu alanda kalmamakta hemen hemen her alanda yaygınlık göstermektedir. Biyoteknolojik ilaçlar sayesinde bilim insanları geçmişte tedavisi olmayan pek çok hastalığın çözümüne de ulaşmıştır.
Biyoteknolojik çalışmalar konusu hakkında detaylı bilgi almak için Biyoteknoloji Çağına Hoş Geldiniz kitabına Google Books’tan ulaşabilirsiniz. Ayrıca diğer kitaplara da aba Yayın internet sitesinden göz atabilirsiniz.
