Sözel olmayan iletişim farklı eylemlerle gerçekleşebilir. Günlük yaşantımızda sözel iletişim ile düşünceler karşı tarafa aktarılır. Düşüncelerin yanı sıra duyguların aktarılmasında da konuşmanın önemi büyüktür. Dil sayesinde insanların diğer insanlar ve olaylar hakkında neler düşündükleri kolaylıkla anlaşılabilmektedir. Karmaşık ilişkiler içerisinde olan insanın toplumdaki diğer insanlarla yaşadığı ilişkilerde ve iletişimde çok sayıda zihinsel yetinin olduğu görülmektedir.
Dilin devreye girmesi ile insandaki zihinsel yetiler daha fazla gelişerek yeni nitelikleri ortaya çıkarmıştır. Tüm bu durumlar beyin gelişiminde kendini göstermektedir. Toplumsal biliş içerisinde bulunan ve daha doğumdan itibaren dil öncesi gelişimini önceleyen iletişim biçimine sözel olmayan bir iletişim biçimi denilmektedir. Bu tür iletişim, sonraki gelişim aşamasını dilin yapısı içerisinde sürdürmektedir.
Sözel Olmayan İletişim İlk Başlarda Nasıldı?
Sözel olmayan iletişim sürecin en başında jest, mimik ve vücut diliyle bir şekilde sağlanmaktaydı. Bu vücut dilinin sözele dönmesi sonucunda da dil meydana gelmiştir. Sözel olmayan bir iletişimi gösteren çok sayıda eylem bulunmaktadır. Bunların bazıları; anne sesine tepki vermek, göz teması kurmak, seslere duygusal yanıt vermek, surata bakarak duyguları anlamak, işaret etmek ve üçlü ilişkiler kurmak olarak sayılabilir. 1971 yılında sözel olmayan bir iletişime dair sorunlar ilk kez tanımlanmıştır. Bu tanımlamanın sahipleri; Johnson ve Myklebust’tur. Diğer vakalara göre daha seyrek görülmesi nedeniyle çok ilgi görmemiştir.
Sözsüz İletişimin Etkileri Nelerdir?
Sözsüz iletişim sözlü bir iletişim ile birlikte desteklendiğinde sözlere güç ve vurgu katmaktadır. Bu nedenle bir topluluk önünde konuşan bir kişi, konuşma sırasında jest ve mimiklerini kullanarak konuşmasını daha etkili bir hale getirebilmektedir. Duygular üzerinde etki oluşturmak isteyen bir kişinin de dinleyicilerin duygularına hitap edecek sözlerini, vücut dili ile desteklemesi etkileyici sonuçlar sağlayabilmektedir.
İnsanlar sözlü iletişimde sarf ettikleri cümleleri beden dili ile desteklemedikleri zamanlarda karşıdaki insanlara farklı bir mesajı verebilmektedir. Bu nedenle sözlü olmayan iletişimin de en az sözlü iletişim kadar doğru bir şekilde kullanılabilmesi gerekmektedir. Sözel olmayan iletişim geçmişe dayalı gözlem ve deneyimlerle günümüzde önemli ölçüde klinik anlamda geliştirme göstermiştir.
Prof. Dr. Barış Korkmaz tarafından kaleme alınan ‘Dil ve Beyin: Çocuklarda Dil ve Konuşma Bozuklukları’ kitabına ulaşmak için Google Books’u ziyaret edebilirsiniz. Kitabın Editörü Doç. Dr. Gamze Sart’ın bilgilendirici videolarına ulaşmak için Doç. Dr. Gamze Sart YouTube kanalına abone olabilirsiniz. Ayrıca eğitici kitaplara ulaşmak için Aba Yayın internet sitesini ziyaret edebilirsiniz.
